به نقل از «عصر ایران»

دنیای اقتصاد : چرا باید تخم مرغ های مان را در سبد چین و روسیه بگذاریم؟/ آنها به عنوان اعضای پیمان شانگهای خودشان را ملزم به تعهدات شان نمی دانند

تاریخ انتشار: ۲۴ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۲۳۷۷۵

دنیای اقتصاد نوشت: هیجان ناشی از پیوستن ایران به سازمان شانگهای، عمده تحلیل‌های موجود را به‌سوی تعریف و تمجید از این اتفاق -که البته اتفاقی مثبت است- سوق داده است.   سازمان همکاری‌های شانگهای یک‌رژیم امنیتی است که در سال ۱۹۹۶ و با ابتکار چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان تشکیل شد. قرار بر این بود که این سازمان علاوه بر سامان بخشیدن به روابط امنیتی میان طرفین، حل‌وفصل موضوعات فی‌مابین را در یک کانال دیپلماتیک حفظ کند، سپس همکاری‌های سیاسی و امنیتی میان اعضا، سرریز این همکاری‌ها را در حوزه اقتصاد شاهد باشد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

  تلاش ایران برای پیوستن به این سازمان که اکنون ۹عضو رسمی دارد، همواره محل منازعه میان گروه‌های مختلف در عرصه سیاست خارجی بوده است. طرفداران پیوستن ایران به سازمان همکاری‌های شانگهای به‌درستی مزایایی را برای این امر مطرح می‌کردند و با عضویت ایران نیز مدعی دسترسی سریع به این مزایا هستند. مواردی همچون دسترسی به بازاری که نیمی از جمعیت جهان را در خود جای داده است، رونق گردشگری، ترمیم ساختار اقتصادی، تبدیل ایران به هاب ترانزیتی منطقه، کاهش وابستگی به دلار و حتی پترودلار از مهم‌ترین دلایلی است که موافقان از آن نام می‌برند. اما سوی دیگر ماجرا چیست؟   چین و روسیه برای اینکه بتوانند ابتکار میان خودشان را در میان دیگر کشورها ترویج دهند، از همان ابتدا بنیان تصمیم‌گیری در سازمان را بر اجماع قرار دادند؛ به این ترتیب که هر عضو می‌تواند یک تصمیم سازمان را وتو کند. درحقیقت در سازمان همکاری‌های شانگهای چیزی به نام رأی اکثریت وجود ندارد. مهم‌ترین ایراد این ساختار تصمیم‌گیری، طولانی‌شدن فرآیند تصمیم‌سازی در سازمان و حداقلی شدن اهمیت تصمیم است. برای مثال اگر اعضای سازمان به این نتیجه برسند که باید برای آفریقای جنوبی سطح خاصی از روابط سیاسی و امنیتی برقرار شود، هر عضوی می‌تواند بنا بر منافع ملی خود در تعیین میزان این «سطح» در سطح سازمان سنگ‌اندازی کند.   روسیه و چین به‌عنوان بنیان‌گذاران این سازمان به‌خوبی به این امر واقف هستند و علاوه بر تلاش برای گسترش سازمان، در حال انعقاد پیمان‌های دوجانبه اقتصادی متعدد با اعضای سازمان هستند تا بتوانند منافع اقتصادی خود را در چارچوبی خارج از سازمان و به طور حداکثری تامین کنند که این موضوع خود بر کاهش اهمیت سازمان در شکل دادن به نظم جدید با قدرت تامین‌کنندگی بالای منافع ملی اعضا تاثیرگذار است. از سویی نباید فراموش کنیم که ما در «دوران گذار» از عصر تک‌قطبی قرار داریم و برخلاف اخبار هیجانی هنوز به پایان آن نرسیده‌ایم. متخصصان حوزه سیاست بین‌الملل به‌خوبی می‌دانند که در چنین دورانی هر چیزی ممکن است ماهیت موقتی و غیرقطعی داشته باشد. هر اتحاد و سازمانی ماهیت شکننده دارد، تحولات بین‌المللی از سرعت بالایی برخوردارند و ممکن است به‌راحتی در گوشه‌ای از جهان جنگی رخ دهد (به جنگ روسیه و اکراین استناد می‌کنم).   دولت سیزدهم از تحرک خوبی در عرصه سیاست خارجی برخوردار است؛ اما به نظر می‌رسد این عدم‌قطعیت واقع‌گرایانه را از یاد برده است. بازخوردی که از اعضای تیم دیپلماسی دولت گرفته می‌شود، این است که فکر می‌کنند دیگر کار تمام شده، همه چیز در شرق است و ما هم در شانگهای در کنار بزرگان نشسته‌ایم (در حالی که بزرگانی که خود خیلی به مجلس بزمی که به راه انداخته‌اند وفادار نیستند). این استدلال را باید با قدرت مطرح کرد که اگر در ماجرای برجام سخن از این می‌شد که غربی‌ها به دنبال منافع خود هستند و ما داریم ضرر می‌کنیم، باید الان هم مراقب حضور در یک رژیم امنیتی که صرفا منافع اقتصادی حضور در آن در رسانه‌ها مطرح می شود نیز باشیم.   اصولا چرا از ماهیت امنیتی سازمان همکاری‌های شانگهای سخنی به میان نمی‌آید؛ اینکه ما وارد بلوک قدرتی شده‌ایم که ضمن اینکه توان حل مشکلات امنیتی درون خود را ندارد، ممکن است مانعی بر حل مشکلات نیز باشد. برای مثال اگر امارات متحده عربی به این سازمان بپیوندد، تعامل ما با مساله جزایر سه‌گانه در سطح سازمان همکاری‌های شانگهای چگونه خواهد بود؟ اگر تنش میان روسیه و چین با غرب بیش از این تشدید شد، ما به‌عنوان عضو سازمان همکاری‌های شانگهای باید چگونه با این پدیده تعامل کنیم؟ اگر تنش‌زدایی رخ داد و در مقابل به دلایل مختلف از جمله مسائل هسته‌ای و موشکی، ما همچنان با غرب دچار مشکلات راهبردی باشیم، رفتار سازمان همکاری‌های شانگهای با سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران در برابر غرب چگونه خواهد بود؟ کانال عصر ایران در تلگرام

منبع: عصر ایران

کلیدواژه: شانگهای دولت چین و روسیه سازمان همکاری های شانگهای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۲۳۷۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

امیر سرتیپ آشتیانی: بسیاری از بحران‌های اخیر نتیجه سیاست‌های سلطه‌طلبانه غرب و ناتو بوده است

وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح گفت: پاکسازی تروریسم از درون جغرافیای سازمان شانگهای به عنوان یک اولویت جهت حفظ و توسعه بیشتر اعتماد، دوستی و حسن همجواری متقابل بین کشورهای عضو یک اصل و الزام راهبردی به شمار می‌رود.

به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی وزارت دفاع، امیر سرتیپ آشتیانی وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح روز جمعه ۷ اردیبهشت ماه در بیست و یکمین اجلاس وزرای دفاع سازمان همکاری های شانگهای در آستانه قزاقستان ضمن ابراز خرسندی از حضور در جمع وزرای دفاع سازمان همکاری شانگهای از برنامه ریزی و استقبال گرم دولت جمهوری قزاقستان تقدیر و تشکر و اظهار کرد: در طول چند ماه گذشته اتفاقات ناگواری در جغرافیای امنیتی سازمان همکاری شانگهای نظیر حوادث تروریستی در ایران، روسیه و پاکستان که موجب کشته و مجروح تعدادی از شهروندان و مردم بیگناه شد به وقوع پیوسته است در اینجا لازم می‌دانم ضمن محکوم نمودن این حوادث با خانواده های قربانیان ابراز همدردی نمایم از سوی دیگر از هفت ماه پیش، تاکنون شاهد نسل کشی ارتکاب جنایت جنگی و کشتار وسیع زنان کودکان، امدادگران و خبرنگاران و تخریب وسیع زیر ساختها و بیمارستانها توسط رژیم غاصب صهیونیستی در فلسطین هستیم که متاسفانه با حمایت و کمکهای همه جانبه حامیان این رژیم و انفعال مجامع و سازمانهای بین المللی همراه گشته است.

وزیر دفاع جمهوری اسلامی ایران ضمن به رسمیت شناختن حق دفاع مشروع ملت فلسطین، جنون کشتار و تروریسم دولتی رژیم صهیونیستی و حامیان آن را به شدت محکوم کرد و گفت: متاسفانه در ادامه تجاوزگری و جنگ طلبی رژیم صهیونیستی؛ اخیرا این رژیم با هدف تشدید و توسعه جنگ در منطقه و انحراف افکار عمومی از جنایات و نسل کشی خود در غزه با نقض صریح ماده ۳۱ کنوانسیون وین ساختمان کنسولی جمهوری اسلامی ایران در سوریه را هدف قرار داد که منجر به شهادت تعدادی از مستشاران نظامی کشورمان که بنا به دعوت این کشور در دمشق حضور داشتند، شد البته جمهوری اسلامی ایران بر اساس حق دفاع مشروع مندرج در ماده ۵۱ منشور ملل متحد و با توجه به عدم محکومیت این اقدام در شورای امنیت سازمان ملل متحد با تکیه بر مولفه های قدرت خود اقدام به تنبیه متجاوز کرد.

امیر سرتیپ آشتیانی با بیان اینکه پاسخ جمهوری اسلامی ایران به این تجاوزگری صرفاً یک اعلان هشدار محدود با هدف ایجاد بازدارندگی و در عین حال پرهیز از گسترش درگیری بود، افزود: باید تاکید کنم جمهوری اسلامی ایران به دنبال جنگ و افزایش تنش در منطقه نمی باشد با این وجود هر گونه جسارت تعدی و محاسبه غلط توسط دشمنان با پاسخ مقتضی و پشیمان کننده روبرو خواهد شد.

سرتیپ ستاد محمدرضا آشتیانی مواضع اصولی کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای در محکومیت حمله تروریستی به اماکن دیپلماتیک جمهپری اسلامی ایران در سوریه را بسیار ارزشمند بر شمرد و گفت:  ضمن تشکر از مواضع منطقی و سازنده دولتهای روسیه و چین به ویژه در نشست ۱۴ آوریل شورای امنیت سازمان ملل متحد در حمایت از حق دفاع مشروع جمهوری اسلامی ایران تاکید می‌نمایم دفاع جانبدارانه و بی قید و شرط برخی کشورهای غربی از اقدام رژیم صهیونیستی منجر به بی اعتباری و تضعیف نقش و کارکرد سازمانهای بین المللی در ایجاد نظم و امنیت در جهان خواهد شد.

وزیر دفاع جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه حوادث و تجربیات امروز جهان ما را به سمت ضرورت درک واقعیات جدید نظام بین الملل و چگونگی شکل گیری هندسه نظم جدید جهانی رهنمون می سازد، تصریح کرد: در نظام بین الملل در حال گذار آنچه که بیش از همه به چشم می خورد؛ تشدید رقابت قدرت ها در عرصه ها و حوزه های وسیع تر به ویژه نظامی و امنیتی، نادیده گرفتن حقوق ملت ها، به کارگیری استانداردهای دوگانه در مواجهه با مسایل بین المللی، تشدید بحرانهای ژئوپلیتیکی مانند تلاش جدید غرب و ناتو در توسعه به شرق، تزلزل در معاهدات خلع سلاح و کنترل تسلیحات، توسعه کمی و کیفی سلاحهای کشتار جمعی، سوء استفاده برخی قدرتها از گسل‌های موجود و شکاف های اجتماعی و قومیتی جهت تضعیف حاکمیت ملی کشورها، استفاده از ابزار تروریسم در جنگ ها و شکل گیری تروریسم ترکیبی، بهره گیری از ابزار جنگ اقتصادی و تحریم توسط قدرت های سلطه گر و تلاش این قدرتها برای حفظ برتری و هژمونی خود در جهان می باشد.

امیر سرتیپ آشتیانی با بیان اینکه بدون تردید بسیاری از بحرانها و جنگهای چند دهه اخیر به ویژه در عراق، افغانستان، اوکراین و فلسطین نتیجه رویکردها و سیاستهای سلطه طلبانه و تمامیت خواهانه غرب و ناتو بوده است، گفت: در مقابل این جریان شاهد ظهور و افزایش تمایلات جدی در برخی کشورها و قدرت های نوظهور برای دفاع از حقوق، هنجارها و ارزشهای ملی و بین المللی نظیر عدالت، استقلال، برابری، صلح و امنیت از طریق همکاری جمعی و حرکت به سمت یک نظام مستقل و عادلانه هستیم و اگر بخواهیم واقع بینانه قضاوت نماییم؛ نقش سازمان همکاری شانگهای در شکل گیری این روند بسیار حائز اهمیت می باشد. بدون تردید سازمان همکاری شانگهای به سبب برخورداری از ظرفیتهای متنوع و گسترده اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، نظامی و امنیتی با طی کردن مسیری هوشمندانه؛ اکنون به یک نهاد تأثیرگذار و نقش آفرین در روندهای جهانی و به ویژه ایجاد سازوکارهای چند جانبه گرایی و نیز به محل رجوع بسیاری از کشورهای جهان تبدیل شده است.

وزیر دفاع با بیان اینکه پدیده تروریسم در حال حاضر به یک معضل اساسی در جهان تبدیل شده است، اظهار داشت: از آن جا که یکی از اهداف راهبردی سازمان همکاری شانگهای مقابله با تمامی مظاهر تروریسم و ریشه های آن است؛ انتظار می‌رود مقابله جدی و عملی با این پدیده بیش از گذشته در دستور کار سازمان قرار گیرد و در همین رابطه با توجه به وقوع اتفاقات تلخ و ناگوار ناشی از اقدامات گروه های تروریستی در جغرافیای امنیتی سازمان همکاری شانگهای به ویژه در طول یک سال گذشته؛ معتقدیم پاکسازی تروریسم از درون جغرافیای سازمان به عنوان یک اولویت جهت حفظ و توسعه بیشتر اعتماد، دوستی و حسن همجواری متقابل بین کشورهای عضو از طریق رایزنی مداوم بهره گیری از ظرفیت های مشترک و تبادل تجربیات و اطلاعات یک اصل و الزام راهبردی به شمار می رود.

سرتیپ ستاد محمدرضا آشتیانی ادامه داد: نکته حائز اهمیت در مبارزه با تروریسم؛ شناخت ریشه ها، دلایل، آموزه های فکری و معرفتی، روش ها، تاکتیک ها، حامیان و منابع مالی از جمله استفاده از رمز ارزها است. گرچه تروریسم ریشه در جهل، عقب ماندگی افراط گرایی، تبعیض و بی عدالتی دارد، لکن امروزه شاهد خروج تروریسم از وضعیت سنتی و نقش آفرینی در اشکال جدید به عنوان یک ابزار قدرتمند برای برخی از قدرت های جهانی در جنگهای نوین و ترکیبی می باشیم علاوه بر این به موازات تروریسم سخت؛ شاهد نوعی از تروریسم نرم تحت عنوان تروریسم اقتصادی هستیم که می‌توان نمونه های بکارگیری آن را توسط نظام سلطه علیه برخی از اعضاء سازمان همکاری شانگهای در قالب اعمال تحریم های یک جانبه و چند جانبه مشاهده کرد.

امیر سرتیپ آشتیانی با اشاره به آموزه‌های دین مبین اسلام بر پرهیز از افراط گرایی و رفتارهای خشونت آمیز و همچنین توجه به حقوق بشر و رعایت اخلاق انسانی افزود: جمهوری اسلامی ایران نه تنها خود قربانی تفکرات تکفیری تروریستی مورد حمایت غرب و ناتو می‌باشد؛ بلکه در عرصه مقابله با این تفکرات پیشرو بوده و هزینه های مادی و معنوی زیادی در این خصوص متحمل شده و سربازان و فرماندهان عزیزی مانند سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی را تقدیم مردم، امنیت منطقه و جهان نموده است.

وزیر دفاع جمهوری اسلامی ایران تلاش مجدد و مستمر قدرتهای شکست خورده در افغانستان برای بازیابی و احیاء گروههای تروریستی مانند داعش را یک تهدید بزرگ برای جغرافیای امنیتی شانگهای بر شمرد و گفت: یکی از اولویت های مهم سازمان می بایست تمرکز جدی بر مسایل مختلف افغانستان باشد. بدیهی است حمایت از سازوکارهای مبتنی بر مشارکت همه اقوام، گروهها و مذاهب در تعیین سرنوشت می‌بایست در دستور کار قرار گیرد.

امیر سرتیپ آشتیانی با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی ایران با برخورداری از تاریخ فرهنگ حوزه تمدنی و موقعیت راهبردی و همچنین ظرفیت های مختلف ژئوپلیتیکی خود می‌تواند هم راستا با سایر کشورهای عضو در تحقق اهداف سازمان به ویژه در حوزه های نظامی و امنیتی مؤثر باشد، افزود: نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران برای توسعه و تعمیق مناسبات دفاعی و نظامی با کشورهای عضو سازمان در قالب همکاریهای دو و چند جانبه امادگی کامل دارند  و در همین رابطه با توجه به تجربیات ارزشمند جمهوری اسلامی ایران در مبارزه با تروریسم در منطقه، آمادگی داریم توانمندی، دانش و تجربیات خود در حوزه مبارزه با تروریسم را در اختیار سایر اعضاء قرار دهیم.

وزیر دفاع ایران ادامه داد: با توجه به برگزاری رزمایشهای مرکب دریایی میان جمهوری اسلامی ایران و برخی از اعضای سازمان همکاری شانگهای نظیر روسیه و چین و با مشارکت برخی دیگر از اعضای سازمان امیدواریم با توجه به جایگاه دریا در اقتصاد جهانی و نیز با مشارکت همه اعضاء شاهد ایجاد کمربند امنیت دریایی شانگهای که ضامن تبدیل اقیانوس هند به یک آبراهه امن بین المللی است، باشیم در اجلاس سال گذشته اشاره کردم که پیام ثابت و همیشگی دکترین دفاعی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران پیام صلح، ثبات، دوستی و امنیت برای کشورهای همسایه منطقه و جهان است. در این چهارچوب همکاریهای دفاعی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران و سازمان همکاری شانگهای می تواند حوزه های مختلفی مانند تبادل اطلاعات و تجربیات در مقابله موثر با تروریسم، افراط گرایی و تجزیه طلبی رزمایشهای مشترک، همکاریهای آموزشی، مبارزه با قاچاق کالا و مواد مخدر، جلوگیری از مهاجرت غیرقانونی و تشدید بحران آوارگان، مقابله با تهدیدات نوظهور جنگ های اطلاعاتی و شناختی و جرایم سایبری و بسیاری دیگر را شامل گردد.

سرتیپ ستاد محمدرضا آشتیانی با اشاره به پیشنهادهای اجلاس گذشته افزود: مایلم در این اجلاس نیز پیشنهاداتی را برای تقویت ظرفیت ها و قابلیتهای سازمان مطرح نمایم که امیدوارم سازوکارها و زمینه‌های تحقق آن به شکل مناسبی فراهم گردد؛

۱ - تاسیس مرکز تحقیقات ضد تروریسم و برگزاری نشستهای منظم به منظور تقویت تفاهم و ایجاد گفتمان مشترک و همچنین تبادل تجربیات و دستاوردهای مشترک؛

۲- ضرورت تدوین سازوکار مناسب برای همکارهای مشترک سازمان جهت مقابله با تهدیدات نوظهور از جمله دفاع مشترک سایبری و منظومه های ماهواره ای نظیر اسپیس ایکس) مقابله با استفاده از رمزارزها در جهت تامین مالی از اقدامات تروریستی و سایر اقدامات مورد نیاز

۳- ایجاد یک سامانه مشترک امن و سریع جهت تبادل اطلاعات میان اعضاء در چهارچوب یک مرکز امنیت اطلاعات؛ در این رابطه جمهوری اسلامی ایران آمادگی خود را در جهت ایجاد این سامانه و مرکز اعلام می نماید.

۴- آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای برگزاری رزمایش مشترک ضد تروریسم در سال ۲۰۲۵ و همچنین برگزاری یک سمینار و نشست علمی جهت بررسی ابعاد مختلف تروریسم؛

۵- تشکیل ساختار و یا کارگروه صنایع دفاعی میان اعضاء با هدف تقویت همکاری و تجمیع توانمندیها برای مقابله با تهدیدات پیش رو به ویژه مقابله با تهدیدات امنیتی و تروریستی.

انتهای پیام